De roltrap, het werkpaard van de stad

Ze zijn zo'n onmisbaar onderdeel van ons dagelijks leven, dat ze ons vaak niet eens opvallen. Ze gaan op in het stadslandschap, essentieel maar vaak vergeten.

Maar stel dat de onopvallende roltrap niet zou bestaan? Dan zou men pas begrijpen wat voor belangrijke rol zij spelen in het vervoeren van mensen.

“In de meeste steden wordt de hoogte in gebouwd. Een nieuw transportsysteem plaatsen zou veel waardevolle ruimte innemen,"legt Gesine Junker, principal urban designer bij Transport for London uit. “Nieuwe metrolijnen worden steeds dieper geplaatst om niet in de knel te komen met bestaande infrastructuren. Als alternatief kunnen ze ook boven de grond worden geplaatst, zoals bij de Docklands Light Railway. Maar in beide gevallen zijn roltrappen essentieel om mensen verticaal te verplaatsen.

Er zijn natuurlijk ook andere opties, maar die hebben soms vervelende nadelen. De traditionele trap is één van deze, maar als we forenzen vragen een 100 meter lange trap te beklimmen zijn ze waarschijnlijk al uitgeput nog voordat ze op het werk komen. Een rolpad is een andere optie, maar die kunnen niet zo steil klimmen en zullen daardoor enorm veel ruimte innemen.

“Ook liften zijn in deze situatie geen goede keus” gaat Junker verder. “Ze verstoren de doorstroming te veel, wat de aantrekkingskracht en de business case vermindert.”

Sascha Brozek, head of Major Projects bij KONE, wijst er op dat liften belangrijk zijn om mensen met kinderwagens of met een beperking te verplaatsen. Op deze manier vormen liften en roltrappen samen een deel van het gehele transport ecosysteem.

“Wat we willen voorkomen is dat we knelpunten creëren. Daarom moeten we inzicht hebben in de People Flow behoeftes, piekuren en de karakteristieken van specifieke gebouwen en infrastructuren.”

Brozek legt uit dat hoewel steden - zeker in Azië - steeds sneller verticaal groeien, er ook toename is in het aantal forenzen dat naar de stad reist. Roltrappen zijn daarom onmisbaar geworden op plaatsen waar veel reizigers bij elkaar komen zoals stations en luchthavens.

“Mensen willen zonder opstoppingen kunnen overstappen en naar de eindbestemming reizen,” zegt Brozek. “Veiligheid is hierin belangrijk. Als een roltrap stilstaat, raakt het station wellicht overvol wat tot vertragingen en zelfs sluitingen kan leiden. Dit heeft effect op het gehele openbaar vervoer systeem.”

Omdat ze zo belangrijk zijn, moeten roltrappen non-stop kunnen werken. Bijvoorbeeld de metro in Londen vertrouwt op 440 roltrappen om 1.37 mensen per jaar te vervoeren. Roltrappen op de drukste stations werken extra hard, bijvoorbeeld op Waterloo vervoeren zij gemiddeld bijna 12.000 mensen per dag.

Brozek berekent dat als een roltrap 0,6 meter per seconde beweegt, 24 uur per dag, dan legt 1 roltrap bijna 20.000 kilometer per jaar af. Dat is gelijk aan de helft van de omtrek van deze planeet.

“Ze zien er misschien uit als bewegende trappen, maar de onderliggende technologie is meer dan alleen dat. Als we denken aan de afstand die ze afleggen en de prestaties, samen met de betrouwbaarheid en veiligheid, kunnen we niet anders concluderen dan dat dit de werkpaarden van de stad zijn.”

Daarnaast hebben roltrappen de manier waarop men bouwt veranderd. “Roltrappen zorgen dat gebouwen ingangen kunnen hebben op meerdere verdiepingen. Dit bespaart ruimte op de begane grond.” zegt Junker. “Voorbeelden hiervan zijn te vinden in vrijwel elke stad. Deze gebouwen zouden er heel anders uitzien als ze alleen afhankelijk waren van de lift.”

Roltrappen verplaatsen ontzettend veel mensen en maken diverse gebouwtypes mogelijk, maar ze hebben ook een subtielere rol.

“Bij een roltrap draait het om de ervaring. Je ziet waar je heen gaat,” zegt Junker. “Winkels zijn hier van afhankelijk.”

Deze ervaring via de roltrap wordt op diverse manieren gebruikt. CNN, bijvoorbeeld, gebruikt 's werelds langste vrijstaande roltrap om toeristen door hun studios in Atlanta te leiden. In de Elbphilharmonie concert hall in Hamburg, gaan de unieke gebogen roltrappen door een witte, rechthoekige tunnel. Bezoekers kunnen het eind van de rit niet zien door de vorm van de roltrap. Dit draagt bij aan de wow-factor wanneer het panoramische uitzicht over de stad verschijnt.

Overal waar een roltrap gebouwd wordt, is het belangrijk om het doel en de specificaties in het oog te houden. Brozek zegt dat KONE vanaf het werkt met stads- en infrastructuur planners om de huidige en toekomstige behoeftes te begrijpen.

“Betrokkenheid en samenwerking tijdens de planningsfase zorgen voor het vinden van de best mogelijke oplossing, omdat we zo de juiste competenties samen kunnen brengen.”